چرا آشنایی با قرارداد اجارهنامه ضروری است؟
قرارداد اجاره یکی از پرکاربردترین قراردادهای حقوقی در ایران است. هر سال هزاران قرارداد اجاره مسکونی بین موجر (صاحب‌خانه) و مستأجر تنظیم میشود، اما متأسفانه بسیاری از آن‌ها بدون اطلاع از جزئیات قانونی امضا می‌شوند.
بی‌دقتی در تنظیم بندهای مهم قرارداد میتواند بعدها منجر به اختلافات جدی مانند تخلیه ملک، مطالبه اجارهبها یا فسخ یک‌طرفه شود.
در این مطلب از حق با تو | HaghBaTo، یک نمونه قرارداد اجاره مسکونی استاندارد سال ۱۴۰۴ به‌همراه توضیح بندهای مهم و نکات حقوقی کلیدی ارائه می‌دهیم تا با اطمینان بیشتری قرارداد امضا کنید.
نمونه قرارداد اجاره مسکونی آماده (قابل دانلود و ویرایش)
در ادامه یک نسخه‌ی نمونه از قرارداد اجارهنامه رسمی آورده شده که میتوانید به‌عنوان الگوی تنظیم قرارداد بین موجر و مستأجر استفاده کنید.
(این متن برای مقاصد آموزشی است و پیش از امضا، حتماً توسط وکیل یا مشاور حقوقی بررسی شود.)
نمونه قرارداد اجاره مسکونی (۱۴۰۴)
قرارداد اجاره مسکونی بین موجر و مستأجر این قرارداد در تاریخ ............. بین طرفین ذیل منعقد می‌گردد: موجر (مالک): آقای/خانم .................... فرزند ............ دارای شماره ملی ..................... مستأجر: آقای/خانم .................... فرزند ............ دارای شماره ملی ..................... مورد اجاره: یک واحد آپارتمان واقع در ............................. به مساحت ........ مترمربع. مدت اجاره: از تاریخ .......... لغایت .......... به مدت ........ ماه. اجارهبها: مبلغ ............ تومان ماهیانه، قابل پرداخت در ابتدای هر ماه. مبلغ ودیعه (رهن): ............ تومان به‌عنوان ودیعه نزد موجر. تعهدات موجر: تحویل مورد اجاره در وضعیت مناسب، انجام تعمیرات اساسی، پرداخت عوارض شهرداری. تعهدات مستأجر: پرداخت به‌موقع اجاره، حفظ و نگهداری ملک، عدم تغییر کاربری بدون اجازه کتبی موجر. فسخ قرارداد: در صورت تخلف هر یک از طرفین، با اعلام کتبی و تأیید داور یا حکم دادگاه. تمدید قرارداد: با توافق کتبی طرفین و درج شرایط جدید امکان‌پذیر است. داور مرضی‌الطرفین: آقای/خانم ............................ این قرارداد در دو نسخه متحدالمتن تنظیم و به امضای طرفین رسید. امضای موجر: ......................... امضای مستأجر: .........................
توضیح بندهای مهم قرارداد اجاره مسکونی
در این بخش، بندهای کلیدی قرارداد را به زبان ساده توضیح می‌دهیم تا هنگام امضا، بدانید هر بند چه اثری دارد:
۱. مورد اجاره (ملک)
حتماً در قرارداد، آدرس دقیق، طبقه، شماره واحد و متراژ ملک ذکر شود. در صورت اختلاف، ملاک تشخیص، پلاک ثبتی و آدرس مندرج در سند رسمی است.
۲. مدت اجاره
مدت اجاره باید دقیق مشخص شود (مثلاً از اول فروردین ۱۴۰۴ تا پایان اسفند ۱۴۰۴).
اگر مدت ذکر نشود، قرارداد باطل است.
۳. اجارهبها و ودیعه
تعیین مبلغ اجاره و نحوه پرداخت (نقدی یا واریز بانکی) بسیار مهم است. پیشنهاد میشود پرداخت‌ها از طریق انتقال بانکی با ذکر شرح «اجاره ماه ...» انجام شود تا بعدها سند رسمی پرداخت داشته باشید.
۴. تعهدات موجر
- تحویل ملک در شرایط مناسب سکونت
- پرداخت مالیات و عوارض شهرداری
- انجام تعمیرات کلی (تأسیسات اصلی مانند لوله‌کشی، برق و گاز)
۵. تعهدات مستأجر
- پرداخت به‌موقع اجارهبها
- جلوگیری از آسیب یا تغییر در ملک
- عدم انتقال اجاره به غیر بدون اجازه موجر
- تخلیه ملک در پایان قرارداد
نکات قانونی مهم از قانون روابط موجر و مستأجر
قانون روابط موجر و مستأجر مصوب ۱۳۷۶، چارچوب اصلی قراردادهای اجاره را تعیین میکند. چند نکته مهم از این قانون:
- قرارداد باید بهصورت کتبی و دارای دو شاهد معتبر باشد تا در مراجع قضایی معتبر شناخته شود.
- در صورت پایان مدت اجاره، مستأجر موظف به تخلیه است، مگر اینکه با موجر قرارداد جدیدی تنظیم کرده باشد.
- افزایش اجارهبها یا تمدید قرارداد تنها با رضایت دوطرف انجام میشود.
- موجر نمی‌تواند بدون حکم دادگاه، مستأجر را مجبور به تخلیه کند.
📚 بر اساس ماده ۴ قانون: «چنانچه مدت اجاره منقضی گردد و مستأجر بدون رضایت موجر در ملک باقی بماند، موجر میتواند تخلیه را از طریق دادگاه درخواست کند.»
خطاهای رایج هنگام تنظیم اجارهنامه
در بررسی پرونده‌های ملکی توسط تیم حقوقی حق با تو | HaghBaTo، چند اشتباه رایج بارها مشاهده شده است:
- امضای قرارداد بدون قید تاریخ دقیق شروع و پایان اجاره
- توافق شفاهی درباره مبلغ رهن یا اجاره
- تنظیم قرارداد در فرمهای غیررسمی اینترنتی بدون شاهد
- نادیده‌گرفتن بند مربوط به خسارت تأخیر تخلیه
- عدم ذکر تکلیف قبض‌های آب، برق و گاز
💬 پیشنهاد ما: همیشه قرارداد را در حضور شاهدان و در فرمهای رسمی یا با مشاوره وکیل تنظیم کنید.
فسخ و تمدید قرارداد اجاره
فسخ قرارداد اجاره
هرچند قرارداد اجاره لازم است و نمی‌توان آن را به‌دلخواه فسخ کرد، اما در موارد زیر، قانون اجازه فسخ می‌دهد:
- تخلف مستأجر از شرایط قرارداد (مثلاً استفاده غیرمسکونی از ملک)
- خودداری موجر از انجام تعمیرات اساسی
- توافق دو طرف برای پایان زودتر از موعد قرارداد
تمدید قرارداد
برای تمدید قرارداد، باید توافق کتبی جدیدی بین موجر و مستأجر امضا شود. اگر قرارداد تمدید نشود و مستأجر در ملک بماند، رابطه اجاره دیگر رسمی نخواهد بود.
مشاوره حقوقی در تنظیم قرارداد اجاره
اگر قصد تنظیم یا تمدید قرارداد دارید، بهتر است پیش از امضا با یک وکیل یا مشاور حقوقی ملکی مشورت کنید.
تیم حق با تو | HaghBaTo با همکاری وکلای پایه‌یک دادگستری در تهران و سایر شهرها، امکان ارائهی:
- بررسی تخصصی متن قرارداد
- اصلاح بندهای حقوقی
- تنظیم نسخه قابل استناد در مراجع قضایی
- و مشاوره آنلاین فوری را برای کاربران فراهم کرده است.
برای دریافت مشاوره رایگان یا نمونه‌های تخصصی‌تر قرارداد اجاره، به وب‌سایت
🔗 حق با تو | HaghBaTo مراجعه کنید.
جمع‌بندی نهایی
در تنظیم قرارداد اجاره مسکونی، هر بند اهمیت دارد. از مشخصات دقیق ملک گرفته تا شرایط تخلیه و تمدید، هر مورد میتواند در آینده از بروز اختلافات جلوگیری کند.
پیشنهاد می‌کنیم پیش از امضا، متن قرارداد خود را با نمونه‌های معتبر مقایسه کرده و در صورت تردید، از وکلای متخصص پلتفرم حق با تو کمک بگیرید تا قرارداد شما از نظر قانونی و مالی کاملاً ایمن باشد.
✅ چک‌لیست خلاصه تنظیم قرارداد اجاره مسکونی
| مورد | بررسی شد؟ |
|---|---|
| درج مشخصات کامل موجر و مستأجر | ☐ |
| تعیین دقیق مدت اجاره | ☐ |
| تعیین مبلغ و نحوه پرداخت اجاره | ☐ |
| ذکر شرایط فسخ و تمدید | ☐ |
| امضای دو شاهد معتبر | ☐ |
📍 نتیجه:
قرارداد اجارهنامه فقط یک برگه ساده نیست؛ سندی حقوقی و الزام‌آور است که میتواند در آینده از حقوق شما دفاع کند.
با مطالعه دقیق بندها و استفاده از نمونه قرارداد اجاره مسکونی استاندارد حق با تو، با خیال آسوده ملک اجاره دهید یا اجاره کنید.
پرسش‌های متداول درباره نمونه قرارداد اجاره مسکونی
❓ ۱. آیا قرارداد اجارهنامه دستنویس هم اعتبار قانونی دارد؟
بله، قرارداد دستنویس در صورتی معتبر است که تاریخ دقیق، امضای موجر و مستأجر، و امضای دو شاهد معتبر در آن درج شده باشد.
با این حال، توصیهی حق با تو | HaghBaTo این است که برای پیشگیری از اختلافات، قرارداد در دفتر املاک رسمی یا با فرمهای تاییدشده قضایی تنظیم شود.
❓ ۲. برای تنظیم قرارداد اجاره مسکونی به کجا مراجعه کنیم؟
شما میتوانید از یکی از سه روش زیر استفاده کنید:
مراجعه به دفاتر مشاور املاک دارای کد رهگیری
تنظیم قرارداد در دفاتر اسناد رسمی
یا استفاده از نمونه قرارداد اجاره مسکونی استاندارد حق با تو و سپس تأیید آن توسط مشاور حقوقی یا وکیل.
روش سوم برای افرادی مناسب است که میخواهند قراردادشان شخصیسازیشده و مطابق با شرایط خاص ملک باشد.
❓ ۳. آیا لازم است اجارهنامه کد رهگیری داشته باشد؟
بله، داشتن کد رهگیری املاک امنیت حقوقی هر دو طرف را تضمین میکند.
در صورت بروز اختلاف (مثلاً عدم تخلیه یا مطالبه اجاره)، تنها قراردادهایی که کد رهگیری دارند در دادگاه‌ها و شورای حل اختلاف معتبر شناخته می‌شوند.
❓ ۴. در صورت پرداخت نکردن اجاره، موجر چه اقدامی میتواند انجام دهد؟
در چنین شرایطی، موجر میتواند با استناد به قرارداد اجاره و رسیدهای پرداختی، از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی دادخواست تخلیه یا مطالبه اجارهبها ثبت کند.
وجود بندهای دقیق درباره پرداخت اجاره در قرارداد، روند پیگیری را بسیار سریعتر میکند.
❓ ۵. اگر مستأجر ملک را تخریب کند یا تغییر کاربری دهد چه میشود؟
بر اساس قانون، مستأجر موظف است ملک را همانگونه که تحویل گرفته، در پایان مدت بازگرداند.
در صورت تخریب یا تغییر کاربری بدون اجازه، موجر میتواند با استناد به بند تخلف در قرارداد، تقاضای فسخ و مطالبه خسارت کند.
❓ ۶. آیا میتوان قرارداد اجاره را تمدید کرد بدون حضور یکی از طرفین؟
تمدید اجارهنامه بدون حضور یکی از طرفین تنها در صورتی ممکن است که وکالت رسمی تمدید اجاره در دفترخانه ثبت شده باشد.
در غیر این صورت، باید هر دو طرف نسخه جدیدی از قرارداد را امضا کنند.
❓ ۷. چگونه میتوان قرارداد اجاره را فسخ کرد؟
فسخ قرارداد تنها در شرایط خاص مانند نقض تعهدات، عدم پرداخت اجارهبها یا توافق دوطرفه ممکن است.
در قراردادهای استاندارد حق با تو، بخشی با عنوان «شرایط فسخ زودتر از موعد» درج شده تا این مسئله بهصورت شفاف مشخص شود.
❓ ۸. اگر یکی از طرفین در تاریخ مقرر ملک را تخلیه نکند چه باید کرد؟
در این حالت، طرف مقابل میتواند با مراجعه به شورای حل اختلاف محل ملک، درخواست صدور دستور تخلیه فوری کند.
قراردادهایی که دارای کد رهگیری هستند، در کمتر از ۷۲ ساعت قابل اجرا هستند.
❓ ۹. آیا میتوان مبلغ اجاره را هر زمان تغییر داد؟
خیر. مبلغ اجاره تنها با توافق کتبی موجر و مستأجر قابل تغییر است.
افزایش خودسرانه اجارهبها یا کاهش مبلغ بدون رضایت طرف دیگر، از نظر قانونی فاقد اعتبار است.
❓ ۱۰. آیا امکان تنظیم قرارداد اجاره آنلاین از طریق حق با تو وجود دارد؟
بله ✅
پلتفرم حق با تو | HaghBaTo در حال ارائهی سرویس تنظیم قرارداد اجاره آنلاین است؛ جایی که کاربران میتوانند:
مشخصات ملک و طرفین را وارد کنند،
نمونه قرارداد استاندارد را دریافت کنند،
و در صورت تمایل، متن نهایی را برای بررسی به وکلای متخصص ارسال نمایند.
این سرویس بهصورت مرحلهبهمرحله طراحی شده تا بدون نیاز به مراجعه حضوری، قرارداد شما کاملاً قانونی، دقیق و امن باشد.
